Cộng đồng người Hoa sinh sống tại đất Việt Nam với số lượng lớn trong tổng số các dân tộc tại Việt Nam. Những đặc điểm về văn hóa của họ luôn có nét đặc trưng và được giữ gìn qua nhiều đời. Phong tục tang lễ của người hoa cũng không ngoại lệ, dưới đây sẽ là những thông tin cơ bản về nghi thức thực hiện tang lễ của người Hoa.
Nội dung bài viết
Giai đoạn trước lâm chung
Khi trong nhà có người lâm vào giai đoạn trước lúc lâm chung, gia đình phải để con cháu túc trực trông coi.
Và khi người đó trong giai đoạn hấp hối thì phải di chuyển người đó đến vị trí quan trọng nhất trong nhà. Vị trí này còn gọi là chính tẩm, và người Hoa quan niệm vị trí quan trọng và phù hợp với người hấp hối là vị trí ngay chính giữa nhà.
Nên đặt người hấp hối với tư thế thoải mái, ngay ngắn để nghe được lời trăn trối của họ trước khi giã từ cõi đời. Đồng thời theo phong tục tang lễ của người hoa, nếu có người mất trên giường ngủ sẽ khiến cho linh hồn của họ bị treo mãi trên giường và không được siêu thoát.
Sau đó chuẩn bị nước và khăn sạch lau thân thể cho họ, thay quần áo mới sạch sẽ.
Khi người đã ra đi thì đặt thi thể lên chiếu và đặt trong nội đường, để đầu người đã khuất hướng ra ngoài còn ở phía chân thì để chén nhỏ đựng dầu, thắp sáng bấc đèn.
Theo phong tục thì đây chính là ngọn đèn của người đã khuất, với tên gọi là trường minh đăng. Người trong nhà phải canh đèn, túc trực bên linh cửu bảo vệ đèn để tận trung tận hiếu.
Với một số người Phúc Kiến sẽ không che mặt cho người mất, người Hoa Hải Nam thì sẽ dùng khăn vuông đỏ để che mặt người đã mất, còn người Triều châu thì gối đầu cho người đã mất bằng 2 thỏi tiền vàng mã với một bên vàng và một bên bạc.
Sau khi hoàn tất những công việc này thì sẽ bắt đầu thực hiện chiêu hồn, gọi hồn người đã mất trở về để khóc than.
Nhập liệm
Gia đình sẽ đặt thi hài người đã khuất vào trong quan tài, con cái sẽ thay phiên nhau canh ở bên quan tài đợi cho đến khi tiến hành nhập quan.
Trang phục cho người đã mất sẽ tùy thuộc vào dân tộc, với người Quảng Đông thì mặc 3 quần, 2 áo với thứ tự màu trắng, tới đen và xanh, cuối cùng là xám, tro và phía ngoài khoác thêm áo gấm.
Còn với người Tiều sẽ cắt hết túi áo và nút áo để người mất không mang miếng ăn đi được.
Đồng thời còn tùy thuộc vào độ tuổi người mất sẽ có quần áo khác nhau.
Báo tang
Cử người trong gia đình đi báo tang cho người thân trong họ, bạn bè để chia buồn và người trong xóm đến phúng viếng.
Người đến tham dự tang lễ cũng là một phần trong tang lễ, thể hiện thái độ thương tiếc, kính trọng cho người đã ra đi.
Tang phục
Đây là yếu tố quan trọng dù ở tang lễ người Việt hay trong phong tục tang lễ của người hoa cũng vậy.
Những nghi lễ, trang phục cơ bản sẽ được thực hiện qua việc xác định quan hệ của người ở lại với người đã khuất để có trang phục phù hợp.
Tang phục của các nhóm người Hoa cũng sẽ rất khác nhau. Người Phúc Kiến thì sẽ phân tang phục cho con trai, con gái. con trai thì mặc áo dài đến chân không nút, khoác áo ngắn bên ngoài và cầm gậy. Con gái thì mặc áo dài và đầu đội khăn ba góc có khâu vải bố. Con rể thì mặc tang phục màu trắng và có chấm đỏ thể hiện thân phận con rể không có máu mủ.
Với người Triều Châu thì con trai mặc áo tang bằng vải xô khoác thêm áo vải bố nhỏ bên ngoài. Đầu đội nón tam giác và đeo túi xanh đỏ trắng bên người, bên trong đựng hạt đậu.
Nhưng ngày nay thì tang phục của các nhóm tộc người Hoa cũng đã đơn giản hóa đi nhiều, tang phục sẽ có những chi tiết để tượng trưng thay thế cho tang phục ngày trước
Bên cạnh đó, tang phục của khách tham gia tang lễ cũng sẽ có yêu cầu khác nhau tùy theo độ tuổi của người mất để thể hiện là tang vui hay tang buồn.
Theo phong tục tang lễ của người hoa cụ thể là người Phúc Kiến, với người đã mất đã trên 60 tuổi thì là tang vui, ban nhạc sẽ mặc áo đỏ, và tổ chức tang lễ theo đại lễ. Còn nếu người đã mất chưa tới 60 thì ban nhạc sẽ mặc áo xám tro.
Phúng điếu
Lễ số và những quy định khi phúng điếu cũng có phần khác biệt tại mỗi gia đình. Người trong gia đình cần tiếp đón bằng cách quỳ bái nghênh tiếp và mời về hầu linh đường.
Người tham gia phúng điếu cũng phải thể hiện lòng kính trọng với việc khấu đầu với linh cữu người đã khuất.
Ngoài ra theo phong tục tang lễ của người hoa, quan niệm rằng người mất sau 3 ngày thì linh hồn mới rời khỏi xác. Do đó mà thường sẽ thực hiện lễ vào chiều tối để làm lễ đốt đồ ở hướng tây giúp người mất vào miền cực lạc.
Và khi phát tang kết thúc thì còn có thời gian để tang nhằm thể hiện sự hiếu đạo đối với người đã mất.
Với con trai sẽ là để tang 3 năm, gái để tang 1 năm. Ngoài ra thì tùy mỗi nhóm tộc người hoa sẽ có nghi lễ khác. Việc cưới hỏi cũng không tổ chức trong tang kỳ, ít nhất phải kiêng kỹ trước lễ 100 ngày người mất.
Trước đó còn có không ít lễ như để râu tóc, không được cạo râu cắt tóc trong tang kỳ. Nhưng hiện nay thì những phong tục tang lễ của người hoa này cũng đã dần giảm nhẹ và giảm bớt.
Trên đây là những gì mà chúng tôi tìm hiểu và biết được về phong tục tang lễ của người hoa chia sẻ đến mọi người.
Việc tổ chức tang lễ thì đối với mỗi dân tộc đều rất quan trọng, những công việc chuẩn bị và tiến hành tổ chức tang lễ cũng có nhiều việc phải thực hiện.
Để đảm bảo cho tang lễ được tổ chức được hoàn hảo, đẩy đủ các nghi thức phù hợp với phong tục tang lễ của người hoa thì tang gia có thể tìm hiểu đến dịch vụ của chúng tôi để được hỗ trợ.
Chúng tôi tìm hiểu và nắm rõ những hình thức tổ chức tang lễ của nhiều văn hóa khác nhau, đảm bảo thực hiện tang lễ hoàn chỉnh, thể hiện được những lòng thành kính của người ở lại với người đã khuất.
Tang lễ Hà Nội
Địa chỉ: 165 Thanh Nhàn, Hai Bà Trưng, Hà Nội
Email: tanglehanoi1@gmail.com
Phone: 0984 567 022
Website: https://tanglehanoi.net/
